سلامت بینایی کودکان نقش حیاتی در رشد شناختی، تحصیلی و اجتماعی آن‌ها دارد. متأسفانه، بسیاری از مشکلات بینایی در کودکان به‌سادگی تشخیص داده نمی‌شوند، زیرا کودکان اغلب نمی‌دانند دیدِ طبیعی چگونه است! به عنوان والدین، آگاهی از نشانه‌های هشداردهنده می‌تواند به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از عوارض بلندمدت کمک کند. در این مقاله، ۱۰ علامت رایج که نشان می‌دهد کودک شما ممکن است به عینک نیاز داشته باشد، بررسی می‌کنیم.
۱. چشمانِ کودک شما زیاد می‌پرد یا لوچ می‌شود (استرابیسم)
لوچی چشم‌ها یا انحراف یک چشم به داخل، خارج، بالا یا پایین (استرابیسم) یکی از واضح‌ترین نشانه‌های نیاز به بررسی بینایی است. این حالت ممکن است ناشی از عدم هماهنگی عضلات چشم یا مشکلاتی مانند دوربینی باشد. اگر متوجه این علامت شدید، حتماً به یک اپتومتریست مراجعه کنید. گاهی استفاده از عینک یا تمرینات بینایی می‌تواند این مشکل را اصلاح کند.
۲. نزدیک نشستن به صفحه نمایش یا کتاب
اگر کودک شما برای تماشای تلویزیون، مطالعه یا نقاشی باید صورتش را به صفحه نمایش یا کتاب نزدیک کند، احتمالاً از تاری دید رنج می‌برد. این رفتار اغلب نشانه نزدیک‌بینی (میوپی) است که در آن اشیاء دور تار به نظر می‌رسند. کودکان مبتلا به میوپی ممکن است در تشخیص تابلوهای خیابانی یا نوشته‌های روی تخته کلاس نیز مشکل داشته باشند.
۳. مالش مداوم چشم‌ها
مالش چشم‌ها با دست، به ویژه هنگام تمرکز روی فعالیت‌هایی مانند مطالعه یا تماشای تلویزیون، می‌تواند نشانه خستگی چشم یا تلاش برای واضح‌تر دیدن باشد. این حالت گاهی با خشکی چشم یا آلرژی همراه است، اما اگر تکرار شود، باید سلامت بینایی کودک بررسی شود.
۴. شکایت از سردردهای مکرر
سردردهای مکرر، به ویژه پس از فعالیت‌های چشمی مانند مطالعه یا استفاده از تبلت، اغلب ناشی از آستیگماتیسم یا دوربینی (هایپروپی) است. در این شرایط، چشم‌ها برای تمرکز روی تصاویر انرژی بیشتری مصرف می‌کنند و این فشار عضلانی به سردرد منجر می‌شود.
۵. بستن یک چشم برای بهتر دیدن
کودکانی که یک چشم خود را می‌بندند یا سرشان را کج می‌کنند تا بهتر ببینند، ممکن است دچار تنبلی چشم (آمبلیوپی) یا عدم تعادل بینایی بین دو چشم باشند. این وضعیت اگر درمان نشود، می‌تواند به کاهش دائمی بینایی در چشم ضعیف‌تر منجر شود.
۶. مشکل در خواندن یا از دست دادن خط
اگر کودک شما در دنبال کردن خطوط کتاب مشکل دارد، کلمات را جا می‌اندازد، یا هنگام خواندن از انگشت برای دنبال کردن متن استفاده می‌کند، ممکن است مبتلا به اختلال هماهنگی چشم‌ها یا مشکلات تمرکزی باشد. این موارد اغلب با عینک یا تمرینات ویژه بهبود می‌یابند.
۷. افت تحصیلی ناگهانی
کاهش نمرات درسی یا بی‌علاقگی به مطالعه می‌تواند با مشکلات بینایی مرتبط باشد. اگر کودک نتواند نوشته‌های روی تخته را ببیند یا هنگام خواندن کتاب خسته شود، طبیعی است که انگیزه خود را از دست بدهد. یک معاینه ساده بینایی می‌تواند دلیل این تغییر رفتار را مشخص کند.
۸. حساسیت غیرعادی به نور
اگر کودک شما در محیط‌های روشن دچار ناراحتی می‌شود، چشم‌هایش را جمع می‌کند، یا از نور گریزان است، این می‌تواند نشانه آستیگماتیسم، التهاب چشم یا حتی آب مروارید مادرزادی باشد. چنین شرایطی نیاز به ارزیابی فوری توسط متخصص دارد.
۹. مشکل در تشخیص رنگ‌ها یا اشکال
کودکانی که در تشخیص رنگ‌ها (به ویژه قرمز و سبز) یا تفکیک اشکال مشابه مشکل دارند، ممکن است مبتلا به کوررنگی یا مشکلات شبکیه باشند. اگرچه کوررنگی درمان قطعی ندارد، اما استفاده از عینک‌های ویژه یا ابزارهای تطبیقی می‌تواند به کودک کمک کند.
۱۰. شکایت از دوبینی یا «تار شدن» تصاویر
اگر کودک شما از عباراتی مانند «دو تا می‌بینم» یا «همه چیز تار است» استفاده می‌کند، این یک علامت قرمز است. دوبینی می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند انحراف چشم، آستیگماتیسم پیشرفته یا حتی بیماری‌های عصبی باشد.
اگر دو یا چند مورد از نشانه‌های فوق را در کودک خود مشاهده کردید، در اولین فرصت به اپتومتریست مراجعه فرمایید. مرکز بینایی‌سنجی فرادید با پیشرفته‌ترین دستگاه‌های مربوط به بررسی و آنالیز چشم و ساخت عینک در کمترین زمان ممکن و در تشخیص عارضه‌های چشمی کودکان عزیز، با افتخار همراه شما خانواده‌های گرامی است.
چرا تشخیص به موقع اهمیت دارد؟
بینایی ضعیف در کودکان نه تنها بر عملکرد تحصیلی، بلکه بر اعتمادبه‌نفس و تعاملات اجتماعی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. بسیاری از مشکلات چشمی مانند تنبلی چشم تنها تا سن ۷-۸ سالگی به طور کامل قابل درمان هستند. پس از این سن، بهبود بینایی چشم آسیب‌دیده بسیار دشوار می‌شود.
چگونه می‌توان به بهبود بینایی کودک کمک کرد؟
بهبود بینایی کودک شامل ترکیبی از عادات خوب و مراقبت‌های پزشکی مناسب است. در اینجا چند راهکار برای کمک به بهبود بینایی کودک آورده‌ایم:
1. معاینه منظم چشم‌ها: مطمئن شوید که کودک شما به‌طور منظم توسط یک چشم‌پزشک یا متخصص بینایی‌سنجی معاینه می‌شود. این معاینات می‌توانند مشکلات بینایی را شناسایی کنند و در صورت نیاز، درمان مناسب را تجویز کنند.
2. تغذیه سالم: اطمینان حاصل کنید که کودک شما تغذیه‌ای متعادل و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی دریافت می‌کند. مواد مغذی مانند ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، روی و امگا-3 برای سلامت چشم‌ها مهم هستند. میوه‌ها، سبزیجات، ماهی‌ها و آجیل‌ها منابع خوبی از این مواد مغذی هستند.
3. محدود کردن زمان تماشای صفحه‌نمایش: زمان تماشای تلویزیون، کامپیوتر و دستگاه‌های هوشمند را محدود کنید. استراحت‌های منظم در هنگام استفاده از این دستگاه‌ها می‌تواند به کاهش خستگی چشم کمک کند.
4. ورزش‌های چشمی: تمرینات چشمی می‌توانند به تقویت عضلات چشم و بهبود تمرکز کمک کنند. می‌توانید با کودک خود تمریناتی مانند تمرکز بر اشیاء دور و نزدیک یا چرخاندن چشم‌ها را انجام دهید.
5. نور مناسب: اطمینان حاصل کنید که کودک شما در محیطی با نور مناسب مطالعه می‌کند و از نور خورشید کافی برخوردار است. نور مناسب می‌تواند از خستگی و آسیب به چشم‌ها جلوگیری کند.
6. استفاده از عینک مناسب: اگر کودک شما نیاز به عینک دارد، مطمئن شوید که او از عینک مناسب استفاده می‌کند و آن را به‌طور منظم به چشم می‌زند.
7. تشویق به فعالیت‌های خارج از خانه: فعالیت‌های بیرون از خانه و ورزش‌های فیزیکی می‌توانند به بهبود بینایی کودک کمک کنند و خستگی چشم را کاهش دهند.
با رعایت این نکات، می‌توانید به بهبود بینایی کودک خود کمک کنید و از سلامت چشمان او مراقبت کنید.
نتیجه‌گیری
کودکان به ندرت از مشکلات بینایی خود شکایت می‌کنند، زیرا اغلب نمی‌دانند دنیا باید چگونه دیده شود! بنابراین، نقش والدین در مشاهده رفتارهای غیرعادی و پیگیری معاینات تخصصی بسیار حیاتی است. استفاده از عینک در سنین پایین نه تنها بینایی کودک را بهبود می‌بخشد، بلکه از پیشرفت مشکلات جدی‌تر جلوگیری می‌کند. فراموش نکنید که «بینایی سالم، پایه‌ای برای کشف جهان توسط کودک شماست».
جهت دریافت مشاوره و نوبت با شماره‌های 3155806041 و 09135946700 تماس حاصل فرمایید. همچنین می‌توانید از سایت پذیرش 24 اقدام به دریافت نوبت نمایید.
